Bilim dünyasında Benjamin Button tesiri… Bilim insanları farelerde yaşlanmayı bilakis çeviriyor. Artık tıpkı süreci beşerler üstünde de uygulamayı amaçlıyorlar.
Moleküler biyolog David Sinclair ve grubu yaşlı fareleri tekrar gençleştiriyor. Sinclair ve grubu, yetişkin bir hücreyi kök hücreye dönüştürebilen proteinleri kullanarak, farelerdeki yaşlanan hücreleri sıfırladı.
Sinclair ve takımının 2020’nin sonlarında yayınladıkları raporda; görme yeteneği zayıf ve retinaları hasar görmüş yaşlı farelerin, deney sonrası yavrularınınkine rakip olacak bir görüşe sahip oldukları belirtildi.
Son 20 yılını yaşlanmayı aksine çevirmenin yollarını araştırarak geçiren Sinclair, “Yaşımızı sıfırlamak için bedende uygulanabilecek üniversal bir süreç olabileceğini düşünüyoruz. Yaşlanmayı aksine çevirirsek hastalıklar da olmaz. 70’li yaşlarınızda kanser, 80’li yaşlarınızda kalp hastalığı, 90’lı yaşlarınızda Alzheimer telaşı duymadan yüz yaşınıza girebilecek teknolojiye sahibiz” dedi.
YAŞLANMA BİR HASTALIK ÜZERE OLACAK
Sinclair’e ortak olan yatırımcı Whitney Casey, “Araştırma, yaşlanmanın değiştirilebilineceğini gösteriyor. Artık Sinclar, dünyayı değiştirmek ve yaşlanmayı bir hastalık haline getirmek istiyor” dedi.
Sinclair, hastalıklar ele alınırken yaşlanmanın tesirine değinilmediğine dikkat çekiyor: “Biliyoruz ki, bir farenin beyni üzere bir organın yaşını bilakis çevirdiğimizde, yaşlanmanın getirdiği hastalıklar da ortadan kalkar. Hafıza geri geliyor, artık bunama yok.
Gelecekte, çoğumuzun başına bela olabilecek hastalıkları tedavi etmenin en yeterli yolunun yaşlanmayı geciktirmek ve bilakis çevirmek olacağına inanıyorum.”
Sinclair’in laboratuvarından imgelerde iki fare yan yana oturuyor. Biri gençken, oburu gri ve çelimsiz. Halbuki her iki fare kardeş, lakin birine yaşlanması için genetik müdahalede bulunuldu. Sinclar ve grubu yaşlanmayı aksine çevirmek için çalışmalara başladı. Bunun için de Nobel ödüllü Dr. Shinya Yamanaka’nın kök hücre çalışmasından esinlendi.
BEDENDE GENÇLİK BİLGİLERİNİN YEDEĞİ BULUNUYOR
Sinclair ve laboratuvar genetikçisi Yuancheng Lu, Yamanaka faktörlerini kullanarak yaşlı bir farenin gözünün gerisindeki hasarlı retina hücreleri üzerinde çalıştı. Virüs göze enjekte edildikten sonra, fareye bir antibiyotik verilerek pluripotent genler çalıştırıldı. Şaşırtan bir formda, hücre enjekte edilen farelerin gözlerindeki hasarlı nöronlar gençleşti, hatta yeni aksonlar yahut gözden beyne çıkıntılar geliştirdi. Bu çalışmadan bu yana Sinclair, laboratuvarının farelerin kaslarında ve beyinlerinde yaşlanmayı aksine çevirdiğini ve şu anda bir farenin tüm bedenini gençleştirmek için çalıştığını söyledi.
Sinclair, “Hücreler bir formda bedenin kendini sıfırlayabileceğini biliyorlar. Birtakım hayvanların kullandığı eski bir rejenerasyon sisteminden faydalandığımızı düşünüyoruz. Bir semenderin uzvunu kestiğinizde uzvunu yine büyütüyor. Bir balığın kuyruğu tekrar uzar, bir farenin parmağı tekrar uzar. Bu keşif, bedende depolanan gençlik bilgilerinin “yedek bir kopyası” olduğunu gösteriyor” dedi.
Sinclair, farelerde değişiklikler aylarca sürse de yenilenen hücrelerin vakitle yaşlanmadığını da belirtti.
YAŞLANMAMAK İÇİN İPUÇLARI
Sinclair, fareleri canlandıran genetik müdahalenin beşerler için birebir şeyi yapıp yapmayacağına dair çalışmaların erken etapta olduğunu söyledi. İnsan deneylerinin bitmesi, tahlil edilmesi ve şayet inançlı ve başarılıysa, federal bir onay damgası için ölçeklenmesi yıllar alacak.
Brad Pitt’in canlandırdığı ve yıllar geçtikçe gençleşen Benjamin Button tesirinin insanlarda görülmesine şimdi vakit olsa da Sinclair genç kalabilmek için birkaç kolay ipucu veriyor.
Sinclair, bilimin insan genlerini de sıfırlayıp sıfırlayamayacağını belirlemeye çalışırken, yaşlanma sürecini yavaşlatmanın ve biyolojik saati sıfırlamanın öteki birçok yolu olduğunu söyledi: “Yemek için sebzelere odaklanın, daha az yiyin, gereğince uyuyun, kas kütlenizi korumak için idman yapın, sosyalleşin ve yeterli bir gün geçirin.”