Ceyda Ulukaya – İstanbul Barosu Kadın Hakları Merkezi, kadına yönelik şiddetle mücadele kapsamında ceza davalarında aktif rol alan kurumlardan biri. Kadına yönelik şiddet davalarına katılma talebinde bulunmakla kalmıyor, mahkeme bu talebi reddetse dahi davayı gözlemci olarak izlemeyi sürdürüyor. Mağdur tarafın özel avukatı yoksa gönüllü olarak vekil sıfatıyla davayı takip ediyor. Merkezin sözcüsü, avukat Birsen Baş Topaloğlu, “6284 Sayılı Yasa kadına yönelik şiddeti önlemede en önemli yasal mevzuat. Bu yasa kapsamında verilen tedbir kararlarıyla birçok kadının hayatı kurtuldu, şiddete uğraması önlendi” diyor.
Kadına yönelik şiddetle mücadelede, tedbir kararları kadar caydırıcı cezaların önem taşıdığını anlatan Topaloğlu, “Kadına yönelik şiddetin hiçbir bahanesi olamaz. Şiddet suçlarında hiçbir bahane sizi işlediğiniz suçun cezasından kurtarmaz. İşlenen suçun etkin ve kısa sürede soruşturmasının ve yargılamasının gerçekleştirilmesi ve şiddet fiilinin cezalandırılması toplumdaki cezasızlık algısını ortadan kaldırır. Şiddet failleri için caydırıcıdir ve şiddeti önler” diyor.
Avukat Topaloğlu, 6284 Sayılı Kanun kapsamında, kadına yönelik şiddetle mücadelede örnek teşkil eden son dönem kararlarını şöyle sıralıyor:
Hem ceza hem tedbir
??HKG davası: Altı yaşında tarikat içinde evlendirilen ve yıllarca cinsel istismara maruz kalan HKG davasında İstanbul Barosu olarak önce katılma talep ettik. Reddedilince gözlemci olarak duruşmalara katıldık. Gizli yapılan duruşmalarda sınırlı sayıda gözlemcinin katılmasına karar verilmişti. Sanıklardan eski eş ve baba tutuklu, anne ise serbestti. Karar çıkan davada eski eş K.İ.’ye 30 yıl, baba Y.Z.G’ye 20 yıl, anne F.G.’ye 16 yıl 8 ay hapis cezası verildi. Sanıkların hepsi tutuklu. Bu davada mağdur kadın koruma altına alınarak sığınma evine yerleştirildi. Hakkında diğer koruma tedbir kararları verildi. Duruşmalara fiilen gelmesine yönelik talepler kabul edilmeyerek ikincil mağduriyeti önlendi. Hem sanıkların mahkumiyetiyle hem de alınan tedbir kararlarıyla işlenen suçların cezası verildi ve mağdur kadının korunması sağlandı.
Sanığa 28 yıl hapis
??E.D. davası: Bu davayı biz basından ve sosyal medyadan öğrendik. Araştırıp mahkemesini ve dava dosyasını bulduk. Bu davada yüzde 50 zihinsel engelli E.D., dini görünümlü bir derneğin yöneticisi sanık tarafından cinsel saldırıya uğramış ve hürriyetinden yoksun bırakılmış, olaydan 15 gün sonra da intihar etmişti. Bu davaya da baro olarak müdahale talebinde bulunduk. Mahkemece talebimiz reddedilince gözlemci olarak davayı takip ettik. Mağdurun annesinin davada vekaletini üstlendik ve duruşmalara bizzat girdik. Sanık tutukluydu. Yargılama sonucu sanık hakkında asgari sınırdan uzaklaşarak nitelikli cinsel saldırı suçundan 18 yıl, kişiyi hürriyetinden yoksun kılma suçundan 9 yıl olmak üzere toplam 28 yıl hapis cezası verildi. Sanık halen cezaevinde.
Saldırgan cezaevinde
??Metroda bıçaklı saldırgan davası: Bu davada sanık E.Y. Kadıköy Tavşantepe metrosunda maskesini yanlış taktığı iddiasıyla bir kadına sataştı ve hakaret etti. Kadını savunan iki kadına da hakaret ve tehdit edip kadınlara bıçakla saldırdı. Olay bir vatandaşın cep telefonundan görüntü kaydı almasıyla sosyal medyaya yansıdı. Bu davaya mağdur kadınların vekili olarak katıldık. Soruşturma sırasında sanık tutuklandı. Yargılama aşamasında tahliye edilince mağdur kadınları korumak için 6284 Sayılı Yasa kapsamında tedbir kararları alındı. Yargılama sonucu toplam 7 yıl 2 ay 15 gün ceza aldı. İkinci kere mükerrir olduğundan cezasının tamamını kapalı cezaevinde geçirecek olan sanık kesinleşen cezalarının infazı için halen cezaevinde.
Tedbirle koruma sağlandı
??A.Ö. davası: Mağdur kadın A.Ö. eski nişanlısı olan sanık ve kardeşleri tarafından sokakta iki kere zorla kaçırılmak istendi. Olaya vatandaşlar tarafından çağrılan polis müdahalede etti. İkinci olay sonrası sanıklar tutuklandılar. Haklarında kişiyi hürriyetinden yoksun kılma suçlamasıyla dava açıldı. Sanıklardan eski nişanlı 3 yıl 5 ay 20 gün hapis, kardeşleri ise her biri 2 yıl 9 ay 10 gün hapis cezası aldılar. Yargılama sırasında sanıkların tahliye olması üzerine 6284 Sayılı Yasa kapsamında mağdur kadın hakkında yaklaşmama, uzaklaştırma, iletişim araçlarıyla rahatsız etmeme yönünde 6 ay süreli tedbir kararları alınarak korunması sağlandı.
İstismarcı babaya 25 yıl
??M.Ş. davası: Babası tarafından 11-15 yaş arası cinsel istismara uğrayan kızın davası. Sosyal medyaya yansımadı. Mağdur kadın 18 yaşına gelince işlenen suç nedeniyle şikayetçi olmak istedi. İstanbul Barosu Adli Yardım Bürosu’ndan avukat olarak atanıp önce 6284 Sayılı Yasa kapsamında tedbir kararı aldık. Babasının evde av tüfeği vardı. Onun kolluğa teslimine dair tedbir kararıydı. Savcılığa şikayet dilekçesi vermeden bir gün önce bu kararı aldık. Sonra savcılık şikayeti yapıldı ve şikayet sonrası can güvenliği riski de olan mağdur kadın sığınma evine yerleştirildi. Soruşturma sırasında sanık tutuklandı ve yapılan yargılama sonucunda 25 yıl hapis cezası aldı. Yargılama sürecinde mağdur kadın sığınma evinden çıktı. Bir iş buldu. Üniversite sınavına girdi, kazandı. Adını ve soy adını da değiştirdik.Cezası kesinleşen sanık hâlâ cezaevinde.